What you see is not what you see: painting as a reflection of the visual culture
What you see are large 2x1.20m black canvases depicting people in contorted postures. Use of rapid strokes and an overlay of gloss create a spectacular layered effect. The figures are framed, almost caged in, by black chalkboard paint. The images are strange, their depiction and odd perspective evoke confusion and even anxiety at times. But despite - or perhaps because of - this confusion, the canvases are fascinating: the images are painted in such a way as to draw you in.
Rob Visje says that his work reflects an artistic interpretation of photographs of people in the modern visual culture found in all forms of media. “We rarely realise that we are constantly bombarded with images. As Marc Valli once wrote in the art magazine, Elephant, we take in as much visual information in two minutes as a person in medieval times did in their lifetime. This tsunami of images gives a distorted view of reality. The images are largely manipulated, photoshopped and selected to influence the way we perceive that reality and how we act upon it. The images shape our thoughts and the way we view our icons, our politicians, culture, and what have you.”
Rob Visje is intrigued by the fact that we perceive the visual culture as more real than reality. “People’s image of the world is shaped by what they see in the media. An image of a swan in a particular pose quickly evokes images of KLM rather than a swan itself. A photoshopped picture of an actress is perceived as being a more accurate visual representation of her than what she actually looks like. This thinking, by the way, is also used in Baudrillard’s Simulacrum Theory.”
Rob Visje takes this visual culture as a starting point for his work. He seeks to separate the images from the meanings assigned to them, choosing images of people because they affect us the most. “I want the viewer to be drawn in by the images.” He looks for images that are alienating in perspective or meaning. Three floating men who might also be dead, Mandela in old-fashioned boxers, a sexy woman with a gun.
Painting the image transforms the high-speed digital representation into layers of paint that slowly build up in colour, while an overlay of gloss (poly urethane paint) adds depth and other layers of meaning and emotion to it. The matt, black chalkboard border further isolates the image from its original context. All these visual stimuli confuse the viewer; they rob us of the meaning we are familiar with. This confusion is exactly what Rob Visje is aiming for.
“Many art world insiders and outsiders thought that the advent of the digital age would render painting obsolete.” Rob Visje’s work is a plea for the art of painting. “Creating a painting of high-speed digital photos over time alters the way in which you view the images.” Visje creates a new intensity and context from the stream of images. They will touch you and make you think...
Je ziet niet wat je ziet: schilderen als reactie op de beeldcultuur
Wat je ze ziet zijn grote zwarte doeken, allemaal 2 bij 1.20 meter. Er zijn mensen op afgebeeld in vreemde houdingen. Ze zijn met vaart geschilderd en overgoten met glansverf waardoor ze een spannende gelaagdheid krijgen. Alle figuren zijn ingekaderd, bijna gevangen in zwarte schoolbordverf. De beelden zijn vreemd. Ze roepen verwarring en soms benauwdheid op door de manier van afbeelden en het gekke perspectief. Maar ondanks die verwarring, of misschien juist wel door de verwarring, fascineren de doeken: het beeld is zo geschilderd dat je er ingezogen wordt.
Rob Visje vertelt dat zijn werk een schilderkunstige reactie is op foto’s van mensen in de moderne afbeeldingscultuur, gevonden in alle vormen van media. “We zijn ons er nauwelijks van bewust dat we voortdurend overspoeld worden door beelden. Marc Valli in het kunstmagazine “Elephant” heeft ooit uitgezocht dat wij in twee minuten evenveel afbeeldingen verwerken als mensen in de middeleeuwen in hun hele leven. Deze tsunami aan beelden geeft geen objectieve indruk van de werkelijkheid. De beelden zijn grotendeels gemanipuleerd. Ze worden gefotoshopt en geselecteerd om ons te beïnvloeden in hoe we naar die werkelijkheid kijken en om ons gedrag te beïnvloeden. De beelden sturen onze gedachten en hoe wij kijken naar onze iconen, onze politici, cultuur etc.”
Rob Visje vindt het interessant dat we de afbeeldingscultuur inmiddels als werkelijker ervaren dan de werkelijkheid zelf. “Mensen creëren een beeld van de wereld aan de hand van wat ze in de media zien. Bij een afbeelding van een zwaan in een bepaalde houding denken ze eerder aan KLM dan aan een zwaan zelf. Een gefotoshopte actrice wordt als werkelijker ervaren dan de actrice zoals ze er echt uitziet. (Deze gedachten vind je ook terug bij Baudrillard in zijn Simulacrumtheorie).”
Rob Visje neemt deze afbeeldingscultuur als uitgangspunt voor zijn werk. Hij wil de afbeeldingen weer losmaken van de betekenis die er aan toegekend is. Hij kiest afbeeldingen van mensen omdat die ons het meest raken. “Ik wil dat de kijker erin gezogen wordt”. Hij zoekt afbeeldingen die vervreemdend zijn in perspectief of in betekenis. Drie drijvende mannen die ook dood zouden kunnen zijn, Mandela in een ouderwets bokserbroekje, een sexy vrouw met geweer. Door de afbeelding te schilderen wordt de snelle digitale indruk omgezet in verflagen die langzaam in kleur worden opgebouwd. Door de beeltenis daarna te overgieten met glansverf (poly-urethaanverf) krijgt het diepte en een andere gevoelswaarde. De omkadering met doffe, zwarte schoolbordverf haalt het beeld vervolgens ook nog eens uit zijn oorspronkelijke context. Al deze ingrepen verwarren de kijker: de betekenis die ons vertrouwd is wordt ons ontnomen. Die verwarring is precies wat Rob Visje beoogd.
“Velen binnen en buiten de kunstwereld hebben gedacht dat de schilderkunst door de intrede van de digitale wereld overbodig zou worden.” Rob Visjes werk is een pleidooi voor de schilderkunst. “Door de snelle digitale beelden te schilderen in langzame tijd komen de beelden anders bij je binnen.” Uit de beeldenstroom creëert Visje een nieuwe intensiteit en context. Je wordt er door geraakt en het zet je aan het denken..
Rob Visje is professioneel beeldend kunstenaar, opgeleid te Amsterdam aan de Gerrit Rietveld Academie.